ΠΡΟΣΚΗΝΥΜΑ ΣΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ

Από τις 19 έως τις 23 Νοεμβρίου μια ομάδα 14 ατόμων αποτελούμενη από εκπροσώπους του Επισκοπικού Καθολικού Συμβουλίου του Βελγίου και εκπροσώπους του Ορθοδόξου Επισκοπικού Συμβουλίου του Βελγίου, επισκέφτηκε το Φανάρι της Κωνσταντινουπόλεως και έγινε δεκτή από τον Παναγιώτατο Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο.

Απαντώντας σε μια επίσημη πρόσκληση του Οικουμενικού Πατριάρχη κατά την επισκεψή του στην Λουβαίν τον Ιανουάριο αυτού του έτους, η καθολική αποστολή αποτελούντο από τον Μακαριώτατο Jonah-André Léonard, Επίτιμου Αρχιεπισκόπου του Βελγίου, τον Σεβασμιώτατο Jozef De Kesel, Αρχιεπισκόπου Μαλίν και Βρυξελλών, τον Σεβασμιώτατο Johan Bonny, Αρχιεπισκόπου της Ανβέρσας, τον Σεβασμιώτατο Rémy Vancottem, Αρχιεπισκόπου του Namur, τους Σεβασμιωτάτους Jean-Luc Hudsyn και Jean Kockerols, Βοηθούς Αρχιεπισκόπους Μαλίν και Βρυξελλών. Η ορθόδοξη αποστολή αποτελούντο από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη του Βελγίου Αθηναγόρα, τον Σεβασμιώτατο Αρχιεσπίσκοπο Σίμων του Πατριαρχείου της Μόσχας, τον Επίσκοπο Πέτρο της Τρωάδος, βοηθό Επίσκοπο του Μητροπολίτη Αθηναγόρα, και τον Επίσκοπο Μάρκο , βοηθό Επίσκοπο του Μητροπολίτη Ιωσήφ του Πατριαρχείου Ρουμανίας.
Ένας καθολικός ιερέας και τρείς οθρόδοξοι ιερείς συμπληρώσαν την ομάδα.

Η διαμονή τους ξεκίνησε την ημέρα της Παρασκευής με μια εισβολή στην ασιατική γη, σε μια απόσταση μεγαλύτερη των 200 χιλ από την Πόλη του Μεγάλου Κωνσταντίνου και την ανακάλυψη της πόλης της Νίκαιας. Άκρως συμβολική πόλη, η Νίκαια, που βρέχεται από τα κύματα της λίμνης που φέρει το όνομά της, προκάλεσε μεγάλη συγκίνηση στα μέλη των δύο αποστολών. H πόλη η οποία φιλοξένησε δύο οικουμενικές συνόδους, την 1η και την 7η, με δυσκολία θύμιζε την παλιά της αίγλη, αφού τα ίχνη του ενδόξου παρελθόντος της είχαν προδήλως σβηστεί. Μόνος διασωθείς, Ο ναός της Αγίας Σιοφίας της Νίκαιας. Εσωτερικά των τοίχων του, εκεί όπου είχε πραγματοποιηθεί η πρώτη οικουμενική σύνοδος, ναός ο οποίος σήμερα μετατράπηκε σε Τζαμί -αφού περιμέναμε υπομονετικά το τέλος της προσευχής των πιστών μουσουλμάνων- στεκόμενοι μπροστά από μερικά με δυσκολία διακριτά σχέδια διατηρημένων εικόνων, μεταφερθήκαμε αιώνες πίσω. Εδώ οι Πατέρες της Εκκλησίας συναθροίστηκαν, προσευχήθηκαν και μπροστά στις απειλές των αιρέσεων της Πίστης, συνέγραψαν τον καταστατικό χάρτη του χριστιανού, το δελτίο της ταυτότητάς του, αυτή τη μοναδική προσευχή που ξεκινά με το πρώτο πρόσωπο του ενικού, το Πιστεύω. «Πιστεύω εις ένα Θεόν, Πατέρα, Παντοκράτορα, Ποιητήν ουρανού και γης, …»

Η Θεία Λειτουργία της 21ης Νοεμβρίου, Εορτή των Εισοδίων της Θεοτόκου, πραγματοποιήθηκε μέσα στον ομώνυμο Ναό του Πέρα, συνοικία της Κωνσταντινούπολης. Πρωταστατούντος του Παναγιωτάτου, πλαισιωμένου από τους ορθόδοξους Επισκόπους της αποστολής και τον Μητροπολίτη Γερμανό της Τρανουπόλεως, την Θεία Λειτουργία παρακουλούθησαν η καθολική αντιπροσωπεία καθώς και μεγάλο πλήθος πιστών που ήρθαν από την Κωνσταντινούπολη και την Θεσσαλονίκη. Στην ομιλία του, ο Παναγιώτατος, αφού καλωσόρισε τους καθολικούς Επισκόπους, υπογράμμισε την σπουδαιότητα της Θεοτόκου στις ζωές των χριστιανών, στήριγμα αλάθητο και ακούραστο στις λύπες, στους πόνους και στις χαρές … “ Σήμερον της ευδοκίας Θεού το προοίμιον, και της των ανθρώπων σωτηρίας η προκήρυξις. Εν ναώ του Θεού τρανώς η Παρθένος δείκνυται, και τον Χριστόν τοις πάσι προκαταγγέλλεται…”
Μία δεξίωση με γεύμα σε ένα εστιατόριο της πόλης ,προσφορά της Ενοριακής Κοινότητας, έδωσε την ευκαρία στον Παναγιώτατο να μοιραστεί μερικές ευχάριστες στιγμές με τα μέλη των δύο αποστολών.
Η επίσκεψη στο Ναό των Αγίων Σεργίου και Βάκχου, ο οποίος μετατράπηκε σε τζαμί, μας επέτρεψε να έχουμε μία πρόγευση του Ναού της Αγίας Σοφίας. Ονομαζόμενος και μικρή Αγιά Σοφιά , ο Ναός των Αγίων Σεργίου και Βάκχου επαναλαμβάνει τα ίδια μοτίβα και την ίδια αρχιτεκτονική διαρρύθμιση. Αν και ήταναπογυμνωμένες δυστυχώς από τα ιδιαίτερα γνωρίσματά τους, κααταφέραμε ωστόσο να διακρίνουμε ίχνη εικονογραφικών αναπαραστάσεων , και κυρίως ελληνικών επιγραφών χαραγμένων πάνω στο λευκό μάρμαρο των εσωτερικών τοιχωμάτων.

Στο τέλος του απογεύματος, ο Μακαριώτατος Léonard πλαισιωμένος από τους Καθολικούς Επισκόπους ιερούργησε μια Ευχαριστία στον Ναό του Αγίου Πνεύματος, στο Αποστολικό Βικάριο. Εξαιρετικός ναός και πολύ καλά διατηρημένος, χτισμένος το 1846 από τους Γάλλους, ο Καθεδρικός του Αγίου Πνεύματος είναι ένας από τους δύο καθολικούς καθεδρικούς ναούς που υπάρχουν στην Κωνσταντινούπολη. Η παρουσία της ορθόδοξης αποστολής στο Ναό και η ανταλλαγή του ασπασμού ειρήνης υπήρξαν σημαντικές στιγμές αυτής της ιερουργίας.

Οι δύο αποστολές έγιναν επίσημα δεκτές την επόμενη ημέρα, Κυριακή 22 Νοεμβρίου, ύστερα από τον εορτασμό της Θείας Λειτουργίας στον Ναό του Αγίου Γεωργίου του Πατριαρχείου, η οποία τελέστηκε χοροστασία του Σεβασμιωτάτου, Μητροπολίτη Αθηναγόρα του Βελγίου. Την ακρόαση που παραχωρήθηκε από τον Παναγιώτατο στη μεγαλοπρεπή αίθουσα του Πατριαρχείου, ακολούθησε επίσημη δεξίωση. Ο Μακαριώτατος Léonard ευχαρίστησε τον Πατριάρχη για την ευγενική πρόσκλησή του, τονίζοντας την εξαιρετική συνεργασία των δύο Εκκλησιών, πνευμόνων του Χριστιανισμού. Ο Παναγιώτατος εξέφρασε την αληθινή χαρά που αισθάνεται από το γεγονός ότι φιλοξενεί τους αδελφούς καθολικούς στο Φανάρι, το οποίο αποτελεί τον φάρο του χριστιανισμού για περισσότερο από χίλια έτη, καθώς και την ευτυχία του για την άριστη συνεργασία που υπάρχει στο Βέλγιο μεταξύ της καθολικής και της ορθόδοξης εκκλησίας. Σ΄έναν κόσμο όπου η εκκοσμίκευση και ο φονταμενταλισμός κερδίζουν καθημερινά έδαφος, οι αξίες του Χριστού είναι και παραμένουν καταφύγια για κάθε όν που έχει ανάγκη από σταθερούς προσανατολισμούς. Δώρα ανταλάχτηκαν μέσα σε μια αδελφική ατμόσφαιρα.
Ο Πατριάρχης ευχήθηκε στη συνέχεια στην ομάδα πολλή ευτυχία κατά την ανακάλυψη της πόλης.

Πράγματι, η συνέχεια του προγράμματος – η επίσκεψη που είχε αρχικά προγραμματιστεί στα Πριγκιπονήσια αναβλήθηκε μετά την απαγόρευση απόπλου που επιβλήθηκε για δύο ημέρες εξαιτίας των βίαιων ανέμων που επικρατούσαν στην περιοχή – περιλάμβανε επιλεγμένες επισκέψεις όπως η επίσκεψη στο Μοναστήρι του Αγίου Σωτήρος στη Χώρα, στο Ναό της Αγίας Σοφίας, στον Ναό της Αγίας Τριάδας, στο Μοναστήρι του Μπαλουκλί και του Ναού της Ζωοδόχου Πηγής, στο Ναό των Παμμέγιστων Ταχιαρχών του Μεγάλου Ρεύματος (Μεγάλο Ρεύμα -συνοικία του Βοσπόρου).

Τόσες ευκαιρίες ν’ ανακαλύψει κανείς το μεγαλείο των βυζαντινών ναών, τον πλούτο των ανατολικών παραδόσεων και την ευγένεια της φιλοξενίας των τελευταίων φυλάκων του Χριστιανισμού στην Κωνστανστινούπολη.

Η Αγία Σοφία προκαλεί δέος “ σου κόβεται η ανάσα ” με τις διαστάσεις της, την αρχιτεκτονική της και την αρμονία που ξεχειλίζει : ένα συναίσθημα εσωτερικής ειρήνης σε κυριεύει και σε αφήνει άναυδο σε μια έκρηξη σεβασμού για την συνεισφορά όλων αυτών των γενεών των πιστών. Παραμένει και θα παραμείνει για πάντα στην καρδιά του κάθε χριστιανού ώς ο Άγιος και Μεγάλος Ναός του Χριστού.

Το Μοναστήρι στη Χώρα με τα μωσαϊκά και τις μοναδικές τοιχογραφίες του, ανάμεσα στις πιο σημαντικές του βυζαντινού κόσμου. H κομψότητα και η τεχνική που χρησιμοποιήθηκε σου δίνουν την εντύπωση πως όλες αυτές οι αναπαραστάσεις είναι ζωντανές: η Ενσάρκωση του Χριστού, η Ανάσταση, μοναδικές σκηνές της Θετόκου,… όλα σε προσκαλούν να ψάλεις τη Δόξα του Κυρίου.

Το Μοναστήρι στο Μπαλουκλί με τον Ναό της Ζωοδόχου Πηγής (αποκαλούμενο επίσης το Παλάτι του Κωνσταντίνου του Πορφυρογέννητου) έδωσε τη δυνατότητα σε όλους να προσευχηθούν στους Τάφους όλων των Προηγούμενων Οικουμενικών Πατριαρχών που διοίκησαν το Πατριαρχείο και να ξεδιψάσουν από το αγιασμένο νερό που συνεχίζει να ρέει και να καθαγιάζει οποιονδήποτε το πίνει από τον 13ο αιώνα έως σήμερα.

Η υποδοχή, η διαθεσιμότητα και η φιλοξενία του Σεβασμιώτατου Μητροπολίτου Κωνσταντίνου της Νίκαιας, του Σεβασμιώτατου Μητροπολίτου Ειρηναίου της Μυριοφύτου καί Περιστάσεως, υπευθύνου της περιοχής του Βοσπόρου, του Σεβασμιώτατου Μητροπολίτου Γερμανού της Τρανουπόλεως, του Μεγάλου Αρχιμανδρίτη Βισσαρίων, των δύο μοναχών της Μονής του Μπαλουκλί, καθώς επίσης και όλων των ανωνύμων, συμπλήρωσαν την εγκαρδιότητα και τη ζεστασιά που ο Παναγιώτατος προσέφερε σ’ αυτήν την ομάδα των δύο επισκοπικών αποστολών, καθολικών και ορθοδόξων, διατηρώντας ακέραια την φλόγα αυτής της συνεργασίας η οποία δεν μπορεί παρά να ενδυναμωθεί ακόμα περισσότερο με την πάροδο του χρόνου, για το καλό της εκκλησίας, τέτοια όπως ο Χριστός προσέφερε στους Καλόβουλους Ανθρώπους και για τη σωτηρία της Ανθρωπότητας μέσα από τη θυσία του Κυρίου μας Ιησού Χριστού.

Κωνσταντνούπολη, 26-11-2015

Ρεπορταζ: Πρωτοπρεσβύτερος Ευάγγελος Ψάλλας