Patriarchale boodschap voor Pasen 2018

Protocol nr. 312

† BARTHOLOMEUS door de genade van God, Aartsbisschop van Constantinopel, het Nieuw Rome, en Oecumenische Patriarch

Moge de genade, vrede en genade van de glorieus verrezen Christus

met het gehele volk van de Kerk zijn

* * *

Broeders en geliefde kinderen in de Heer,

De ervaring van de Opstanding van Christus, van de verlossing brengende overwinning van het leven op de dood, is de kern van het geloof, van de goddelijke eredienst, van het ethos en de cultuur van het orthodoxe volk van God dat de naam van Christus draagt. Het leven van de orthodoxe gelovigen, in al haar verschijningsvormen en afmetingen, doordrongen van en gevoed door het geloof in de Opstanding is een dagelijks Pascha. Deze Paaservaring is niet enkel de herinnering aan de Verrijzenis van de Heer, maar ook de ervaring van onze eigen vernieuwing en onwankelbare zekerheid van de eschatologische vervulling van alles.

Vooral in de eucharistische Liturgie, die nauw verwant is met de “volkomen heilige dag” van de Zondag, viert de Orthodoxe Kerk deze existentiële deelname aan de Opstanding van Christus en de empirische voorsmaak van de zegeningen van Gods Koninkrijk. Het vreugdevolle en paaskarakter van de Goddelijke Eucharistie, die nog steeds gevierd wordt in een sfeer van vreugde en blijdschap, is opvallend, gestalte gevend aan de ultieme vernieuwing van de schepsels, aan de vervulde vreugde, de volheid van het leven, de toekomstige overvloed van liefde en inzicht.

Het betreft de verlossende beschouwing van het heden in het licht van het uiteindelijke doel en de dynamische opmars naar het Koninkrijk; het gaat over de nauwe en onfeilbare band die het heden koppelt aan het eschatologische karakter van het heil in Christus van de mens en de wereld. Dit brengt het kerkelijk leven een unieke dynamiek bij en spoort de gelovigen aan tot een goed getuigenis in de wereld. De orthodoxe gelovige heeft een goede reden en een krachtige drijfveer om te vechten tegen het sociale kwaad, want hij beleeft telkens op intense wijze het contrast tussen de einddoelen en de aan de gang zijnde historische gebeurtenissen. Vanuit orthodox standpunt – naar het woord van de Heer: “alles wat je voor één van deze minste broeders van Mij hebt gedaan, heb je voor Mij gedaan!” (Mt 25:40); tot de liefdadigheid vertaald in de daad van de barmhartige Samaritaan (zie. Lc 10, 30-37); en ook volgens de geschriften van de kerkvaders: “Denk eraan dat de behoeftige is een naaste is, en spontaan op zijn redding afgaat” (Isidorus van Pelusium) – verlengt en geeft de caritatieve diaconie, of de hulp aan een broeder in nood, uitdrukking aan het eucharistisch ethos van de Kerk en toont aan dat de liefde de levende belichaming is van het leven in Christus, zowel in het heden als in het uiteindelijke Rijk.

In deze context begrijpen we ook dat het liturgische leven in de Orthodoxe Kerk trilt van de ervaring van de “gemeenschappelijke verlossing”, van het geschenk van de “gemeenschappelijke vrijheid” en het “gemeenschappelijke bewind”, en ook van de verwachting van de “gemeenschappelijke opstanding”. Wat overheerst is het “wij”, de gemeenschap van het leven, het delen en het samenzijn, de heiligende identificatie van vrijheid in Christus tot opofferende en verheerlijkende liefde. Dit is de overweldigende boodschap van de stralende Opstandingsicoon, van de afdaling van Christus in de hel. Na te zijn afgedaald naar de diepten van de aarde, en er de poorten van de hel te hebben gebroken, kwam de Heer der heerlijkheid zegevierend en schitterend uit graf, de banier van de overwinning niet alleen dragend, maar met Adam en Eva verrijzend, ze in zichzelf houdend en bevestigend, en in hen het hele menselijke ras en de hele schepping.

De aankondiging van de Opstanding, “de plechtigheid der plechtigheden,” de almachtige Liefde die de macht van de dood vernietigde, klinkt vandaag in een wereld waarin ongebreidelde sociale onrechtvaardigheid en het denatureren van de menselijke persoon woekeren, in een wereld die gelijk staat aan een Golgotha ​​voor duizenden onschuldige vluchtelingen en kinderen. De Wederopstanding verkondigt dat het menselijk leven in de ogen van God een absolute waarde heeft. Ze verklaart dat beproevingen en lijden, het kruis en Golgotha ​​niet het laatste woord hebben. Degenen die kruisigen kunnen niet triomferen over hun tragische slachtoffers. In de Orthodoxe Kerk is het Kruis het centrum van vroomheid, maar dit is niet de ultieme werkelijkheid die ook het eindpunt van de oriëntatie van het kerkelijk leven bepaalt. De ware betekenis van het Kruis is dat het de weg is naar de Opstanding, naar de vervulling van ons geloof. Op deze basis roepen wij orthodoxen uit: “Want door het kruis is vreugde gekomen in de gehele wereld.” Het is veelzeggend dat de dienst van de Passie in de Orthodoxie niet droevig is, maar vermengd met kruis en opstanding, aangezien de Passie benaderd en beleefd wordt doorheen de Opstanding, die “verlossing van onze zonden” is. In de orthodoxe perceptie is de onveranderlijke verband tussen Kruis en de Opstanding onverenigbaar met de interne vlucht in eender welk mysticisme of in een ​​zelfgenoegzaam piëtisme, meestal onverschillig voor het lijden en de ontberingen van de mens in de geschiedenis.

De prediking van het Kruis en de Opstanding wordt tegenwoordig ook geconfronteerd met de aanmatigende zelfvergoddelijking van de geseculariseerde moderne mens, rationalist, overtuigd van de almacht van de wetenschap, egoïstisch en gebonden aan aardse en vluchtige dingen, van de mens zonder verlangen naar de eeuwigheid, evenals met de massale verwerping van de vleesgeworden Goddelijke Economie en het “schandaal” van het Kruis, in naam van de absolute transcendentie of onbereikbaarheid van God en de onpeilbare afgrond tussen Hemel en aarde.

In dit alles, eerbiedwaardige broeders en geliefde kinderen in de Heer, zingen wij, orthodoxe gelovigen, in de kerk, vervuld door de ervaring van de stralende Opstanding, verlicht door het onfeilbare licht, dankend voor alles, zoekend naar wat boven is, vanaf heden in het bezit van de waarborg en garanties van de eschatologische vervulling van Gods economie, samen “Christus is opgestaan!”, en bidden we tot de gemartelde Heer, die begraven is en opgestaan ​​om de geest, het hart en heel ons leven verlichten om onze stappen in de richting van elk goed werk te begeleiden, en Zijn Volk te versterken, zodat het kan getuigen van het Evangelie van Liefde “aan de einden der aarde” (Handelingen 1: 8) om de heerlijkheid van Zijn naam “boven elke naam”.

Phanar, Heilig Pasen 2018.

† Bartholomeus van Constantinopel, uw vurige voorbidder in de Verrezen Christus

Deze boodschap dient voorgelezen te worden tijdens de Goddelijke Liturgie van het Paasfeest, na de lezing van het Evangelie