Encykliek van Metropoliet Athenagoras van België – 23 oktober 2020 (met draaiboek)
OECUMENISCH PATRIARCHAAT
ORTHODOX AARTSBISDOM VAN BELGIE
EXARCHAAT VAN NEDERLAND EN LUXEMBURG
ENCYKLIEK
Eminenties,
Excellenties,
Eerwaarde Vaders,
Dierbare broeders en zusters,
De Federale Overheid van ons land heeft me zopas kennis gegeven dat ons protocol, dat tot vandaag geldig is, verlengd wordt tot 19 november 2020.
Vergeet echter niet dat iedereen (clerus en gelovigen) tijdens de ganse tijd van de eredienst een mondmasker moet aanhebben, dat de fysieke afstand van 1,5m ten allen tijde dient gerespecteerd te worden en dat men moet zorgen voor voldoende handhygiëne. Heel belangrijk is dat ook “het verbod op fysieke aanrakingen van personen en van voorwerpen door verschillende deelnemers”blijft gelden. Gelieve deze maatregelen en de andere veiligheidsnormen (zie draaiboek) te eerbiedigen. Er werd immers benadrukt dat er een verscherpte handhaving zal zijn van deze maatregelen en fikse boetes die ter plaatse zullen worden geïnd.
“De maatregelen hebben één groot doel: contacten tussen mensen vermijden”, zo legde Premier Alexander De Croo uit. “Want we willen ervoor zorgen dat artsen en ziekenhuizen hun werk kunnen blijven doen, dat kinderen naar school kunnen blijven gaan, onze bedrijven kunnen blijven draaien en dat wij kunnen blijven zorgen voor het mentale welzijn van mensen”. Opmerkelijk is dat de Premier ook vroeg om goed voor mekaar te zorgen. “Dit worden moeilijke dagen, weken en waarschijnlijk moeilijke maanden. Vanaf zondag worden onze avonden opnieuw een stukje donkerder (winteruur). En dus: als u zelf voldoende sterk staat, dan kan uw schouder degene zijn waarop anderen kunnen steunen, licht brengen in de moeilijke dagen van oktober en november. Misschien eens een persoon opbellen van wie u weet dat hij of zij het moeilijk heeft”.
De nieuwe maatregelen, die bovenop de al bestaande komen, gaan vandaag in en gelden voor 1 maand, dus tot 19 november. “Maar hoe lang die maatregelen zullen gelden, hangt vooral af van ons gedrag”, benadrukt De Croo nogmaals. “Er is geen enkele wet of regel die dit virus kan stoppen. Enkel wij kunnen dat, door ons gedrag aan te passen”.
U allen een gezegende herfstperiode toewensend, verblijf ik met hartelijke groeten in de Heer.
Te Brussel, in het Aartsbisdom, op 23 oktober 2020
† Metropoliet Athenagoras van België
Exarch van Nederland en Luxemburg
Orthodoxe Kerk in België
Draaiboek voor erediensten in tijden van Coronavirus
1. Algemeen
• De voorgestelde maatregelen dienen gezien te worden in het kader van de zorgwekkende epidemiologische toestand, waarbij het volledige land zich op basis van de COVID-19 barometer op alarmniveau 4 bevindt.
• De bedoeling van dit protocol is van een (beperkt) liturgisch leven toe te laten, mits het eerbiedigen van enkele fundamentele maatregelen.
• Dit zal maar kunnen door dit draaiboek strikt op te volgen.
2. Enkele basisprincipes
• De afstand van 1,5m dient ten allen tijde te worden gerespecteerd.
• Het aantal deelnemers aan de liturgische viering is afhankelijk van de grootte van de ruimte in de kerk die voor de gelovigen bestemd is (dus zonder het heiligdom in rekening te nemen), wetende dat er slechts 1 persoon mag zijn per 3 m2.
• Wie ziektesymptomen heeft en diens gezinsleden blijven thuis.
• Er wordt gewezen op het gevaar voor personen die behoren tot risicogroepen (mensen die ziek, zwak of zeventigplusser zijn). Uiteindelijk moeten ze zelf de verantwoordelijkheid nemen.
3. De voorbereiding
• Het bestuur van de lokale kerkgemeenschap (parochie) zal onder leiding van de rector enkele belangrijke voorbereidingen treffen.
• Het bestuur zorgt ervoor dat een staf van mensen instaan voor de goede orde. Deze mensen dragen een badge of kenteken.
• Hun taken zijn vooraf goed verdeeld, zodat elkeen kan instaan in bepaalde concrete aspecten die betrekking hebben tot de veiligheid en de gezondheid van de deelnemers tijdens viering.
• Alle stoelen zijn vooraf ontsmet. De stoelen staan op minstens 1,5m van elkaar; in elke richting.
• Grote zorg voor reinigen en wassen van gebruikte voorwerpen (sacrale en andere).
• Men voorziet (indien mogelijk) dat de uitgang van het gebouw verschillend is van de ingang. Dit wordt goed aangegeven.
• Er hangen instructiebladen bij alle toegangen van het kerkgebouw.
4. De eigenlijke viering
• Bij de ingang van van de gebedsuimte is er alcoholgel beschikbaar. Deze is ook beschikbaar bij de toiletten. Het wordt de deelnemers gevraagd hun handen te ontsmetten bij het binnentreden van het kerkgebouw.
• Het is voor iedereen (clerus en gelovigen) verplicht een mondmasker aan te hebben tijdens de ganse duur van de liturgische viering.
• Alle handelingen die het virus kunnen doorgeven, dienen te worden vermeden. Zo zal men de iconen, het Evangelieboek, de hand van de priester enz. niet meer fysiek kunnen kussen of aanraken. Personen raken elkaar niet aan of nemen niets uit handen van een andere persoon. Er wordt ook niet omhelsd.
• Men vermijdt (grote) concelebraties, waarbij de celebranten te dicht van elkaar komen.
• De zang zal tot nader orde niet kunnen worden verzorgd door een koor, maar slechts door enkele individuele voorzangers. Ook zij dienen de nodige afstand te bewaren. Deze regel is er omdat het zingen een gevaar kan zijn voor de verspeiding van partikels speeksel.
• De manier van communiceren moet worden aangepast aan de maatregelen die zijn voorgesteld door de Overlegcomité, wetende dat “geen liturgische handeling die fysiek contact van mensen of objecten door verschillende mensen vereist” wordt geaccepteerd, aldus het ministerieel decreet.
• Het antidoron (brood) wordt door een acoliet – die een mondmasker en handschoenen voor één gebruik draagt – nauwkeurig gesneden, in kleine zakjes gestopt en in een mand gelegd, waaruit de gelovigen op het einde van de dienst er zelf één meenemen.
5. Het vertrek van de gelovigen
• Stewards zorgen voor een goede orde bij het buitentreden van het kerkgebouw, waarbij de social distancing wordt gerespecteerd.
• Na de viering wordt de ruimte voldoende verlucht.
• Er volgt geen sociaal samenzijn na de viering in de parochiezaal.
6. Andere liturgische vieringen of sacramenten
• Dopen en huwelijken worden in beperkte kring gevierd, zoals de overheid het opdraagt.
• Aan begrafenissen kan het aantal personen deelhebben zoals voor de Goddelijke Liturgie, door weliswaar alle voorgeschreven richtlijnen in acht te nemen.
Deze maatregelen blijven geldig tot nader orde.