Snijden van het Basiliusbrood in het Aartsbisdom van België 2024

Het jaarlijkse snijden van het Basiliusbrood werd in ons Aartsbisdom gehouden op zondagmiddag 14 januari 2024, in de Kathedraal van de Heilige Aartsengelen van Brussel.

Eerst werd een vesperdienst gevierd, voorgegaan door Zijne Eminentie Metropoliet Athenagoras van België en Exarch van Nederland en Luxemburg, die later een overzicht gaf van de gebeurtenissen van onze lokale Kerk in het afgelopen jaar 2023, en het ook had over de plannen en vooruitzichten voor het komende jaar 2024.

Aanwezig waren Zijne Excellentie Bisschop Dositheos van het Patriarchaat Georgië, Zijne Excellentie Bisschop Joachim van Apollonia, Zijne Eminentie Aartsbisschop George Kourie van de Syrisch-Orthodoxe Kerk, andere geestelijken van ons Aartsbisdom en de overige orthodoxe aanwezigheden in België, leden van het Grieks en het Cypriotisch diplomatiek korps, vertegenwoordigers van de Griekse militaire delegatie bij de NAVO, dhr. Georgios Kritikos, Archont van de Heilige en Grote Kerk van Christus in België, en de voorzitters van respectievelijk de Griekse Gemeenschap van Brussel, de Vereniging van Griekse Dames en andere Griekse verenigingen en organisaties in België.

Hieronder volgt de volledige toespraak van Metropoliet Athenagoras.

We danken God om ons nog eens samen te brengen bij de aanvang van een nieuw jaar en voor de viering van deze Vesperdienst en het Snijden van het Basiliosbrood. Het laat ons toe samen God te danken en te verheerlijken voor al zijn weldaden; maar ook om Hem te vragen dat Hij ons gezondheid zou schenken en alles wat ons hart verlangt.

Onlangs vierden we nogmaals het grote feest van de Geboorte van Christus, die gezien wordt als de Koning van de Vrede en geweldloosheid had gepredikt. We zijn zo dankbaar voor zijn leer, die vrede op aarde moet kunnen brengen. En toch kunnen we onze ogen niet sluiten voor wat zich afspeelt in de wereld. Immers, op zo vele plaatsen op aarde kan er ook voor mensen van goede wil geen sprake is van vrede. In 1989, toen de Berlijnse Muur viel en er een einde kwam aan de Koude Oorlog werd ons een vredesdividend beloofd. Meer vijfendertig jaar later is pacifisme voor de goegemeente in het beste geval een blijk van onwaarschijnlijke naïviteit. Daarom bidden we ook dit jaar meer dan ooit voor de vrede in de wereld, want helaas, ons continent heeft opnieuw te maken met oorlog en daar lijkt niet meteen een einde aan te komen. Integendeel! Nu is er zich opnieuw een drama aan het afspelen in het Midden-Oosten, in deze contreien waar Christus geboren is en geleefd heeft. En ondertussen woedt een oorlog van orthodoxe christenen versus orthodoxe christenen verder, iets dat ons nog meer tot droefheid stemt. Welke getuigenis leggen we daarmee af en dan wel in wereld die al enige afstand heeft genomen van God en Zijn Kerk?

Maar bij het begin van dit jaar willen we alles hoopvol tegemoet kijken en onze hoop stellen we in God, de Meester van het Heelal, die ons uitnodigt om alle dagen van ons leven met Hem in communio te zijn en nu reeds – tijdens dit aardse leven – deel te hebben aan Zijn Hemels Koninkrijk. Dit is onze roeping van christen. Dit is ook wat wij als Kerk propageren. Dit is waar we getuigenis willen van afleggen.

Op Kerstmis vierde Zijne Alheiligheid onze Oecumenische Patriarch Bartholomeos de 50^e verjaardag van zijn bisschopswijding. Dit is een heuse gebeurtenis. Een zegen voor hemzelf en een zegen voor ons allen. We danken God dat hij ook al meer dan 30 jaar aan het roer staat van onze Kerk wereldwijd en we vragen Hem hem gezondheid te schenken en nog vele jaren!

Anderzijds bidden we tot God voor de eeuwige zielenrust van onze betreurde voorganger, Metropoliet Panteleimon Kontogiannis, die ongeveer een jaar geleden in de Heer ontslapen is. Hij heeft zijn leven gegeven voor onze Kerk hier te lande en meer bepaald voor ons Aartsbisdom, waarvan hij 31 jaar de leidende figuur was. Aanstaande zondag vieren we hier in deze Kathedraal de eerste verjaardag van zijn heengaan, alsook de negen jaar van de betreurde Bisschop Maximos van Evmenia, die hulpbisschop was van ons Aartsbisdom. Beiden hadden in Halki gestudeerd en hebben hier als een tandem ingestaan voor het welzijn van de duizenden Grieken alhier.

Het is met veel genoegen dat we hier vanavond de nieuwe Griekse Ambassadeur in België verwelkomen: Hare Excellentie mevr. Sofia Grammata. Ze is gehuwd en heeft twee kinderen en komt nu van de post van ambassadeur in Roemenië. Het is niet de eerste maal dat ze als diplomate werkzaam is in België en ze verheugt zich hier terug te zijn. Wij verheugen ons voor haar komst en hopen op een harmonieuze en constructieve samenwerking! Nogmaals welkom!

Zoals vorig jaar aangekondigd fungeert het Orthodox Centrum ‘Ambiorix’ als een plaats waar we in het kader van ‘Orthodox Logos’ voordrachten organiseren over het orthodox geestelijk leven, pedagogische studiedagen inrichten, vergaderingen beleggen met de verantwoordelijken van CROCEU, oecumenische en inter-religieuze bijeenkomsten.

Als Aartsbisdom willen we ons vooral richten tot een actiever deelname van onze gelovigen aan het liturgisch en geestelijk leven van onze Kerk. We sporen onze gelovigen aan frequenter deel te nemen aan de liturgische diensten. Aan de grootouders vragen we hun kinderen en kleinkinderen aan te sporen de draad weer op te pakken en hun kerkelijk leven niet te verwaarlozen of te vergeten. Het is van immens belang dat gelovigen ook de weg vinden naar het sacrament van de biecht, het sacrament van de verzoening. Vele priesters zijn hiervoor beschikbaar, maar hier wil ik vooral onze hulpbisschop, Zijn Excellentie Bisschop Ioakim van Apollonia danken voor zijn bijzondere inzet.

De bijeenkomst van vanavond biedt me de gelegenheid om hulde te brengen aan iemand in het bijzonder: Vader Stavros Triantafyllou, die tot 31 december 2023 de eerste bisschoppelijke vicaris van ons Aartsbisdom was. Hij kwam in 1986 naar België om de voorzanger van de Kathedraal te worden, maar vervolmaakte hier ook zij studies. Later werd hij secretaris van het Aartsbisdom. In 1996 werd hij tot diaken en priester gewijd en werd de rector van deze Kathedraal en vicaris-generaal van ons aartsbisdom. Hij gaf ook godsdienstles aan de Europese scholen in Luxemburg en Brussel. Hij was ongetwijfeld de rechterhand van mijn illustere voorganger, Metropoliet Panteleimon. Sinds zeven jaar is hij rector van de historische parochie van de Stassartstraat. Samen met hem willen we ook zijn vrouw Adriana danken, die al die jaren aan zijn zijde heeft gestaan en hem heeft bijgestaan in zijn vele taken. We wensen hen een welverdiend pensioen.

Anderzijds wordt er verder een voornaam werk geleverd in de schoot van het Theologisch Instituut Apostel Paulus, zowel Nederlandstalig en Franstalig. Dit biedt de mogelijkheid aan gelovigen om zich te verdiepen in de rijkdom van de orthodoxe theologie en het geestelijk leven. Ook de School van Byzantijnse Muziek ‘Heilige Hilarius’ spant zich verder in bij het vormen van toekomstige kerkzangers. Ik ben God dankbaar dat Hij het mogelijk maakt dat we ook wat filanthropisch werk kunnen verrichten. Daarvoor hebben we enige tijd geleden de vereniging ‘Filoxenia’ opgericht, die zich bezighoudt met de centrale werking op dit vlak, maar we mogen niet vergeten vermelden dat er in Brussel al nagenoeg honderd jaar de Vereniging is van Griekse Dames, die zich onvermoeid inspant voor de mensen in nood. Hierbij richt ik een woord van dank aan allen die zich voor deze diverse instituten en instellingen inzetten.

De Dames van Filoxenia kunnen alvast straks een nieuw project voorstellen en ik hoop dat u ook dit project ter harte zult weten te nemen.

De Synaxis van de Clerus had in het voorbije jaar de eer van een abt van de Heilige Athosberg te verwelkomen. Archimandriet Eliseos van Simonos Petra sprak niet alleen onze priesters en diakens toe, maar gaf ook enkele voordrachten in de drie landen van ons Aartsbisdom. Tijdens de Synaxis hadden we het voornamelijk over de roepingen in de Kerk, niet alleen om de roeping van priesters, maar ook om de roeping van tal van functies in de schoot van onze parochies: van godsdienstleerkracht, van jongerenwerker, van catecheet, van koorzanger, van acoliet, van vrijwilliger in het filanthropisch werk van ons Aartsbisdom enz. De aanwezigheid van monniken van zijn soort is ongetwijfeld een meerwaarde voor ons zoeken naar een dieper spiritueel leven. Ik kan u hierbij al aankondigen dat in juni dit jaar ook Archimandriet Efrem, de abt van Vatopedi, hierheen komt en enkele lezingen zal geven.

Laat mij tenslotte een woord van dank richten aan de aanwezig bisschoppen. In het bijzonder bedank ik ook Zijn Excellentie Bisschop Ioakim van Apollonia die me bijstaat in het dienstwerk dat me door de Kerk werd opgelegd. Ook dank ik de priesters en diakens, de archonten en allen die meewerken voor het welzijn van ons Aartsbisdom. Dank ook aan allen die zich vrijwillig inzetten voor zovele aspecten in het leven van de Kerk. Dank aan onze personaliteiten, de diplomaten hier aanwezig, de hoge militaire vertegenwoordigers en de verantwoordelijken van de diverse gemeenschappen en verenigingen. Deze laatsten doen een bijzonder werk om de contacten met de roots levend te houden. Dank aan allen en mijn hartelijkste wensen voor een gezegend jaar 2024! Dank aan u allen voor uw aanwezigheid! God beware u allen!