Patriarchale boodschap voor het nieuwe kerkelijke jaar

Protocol Nr. 539

 

† BARTHOLOMEOS
BIJ DE GRATIE GODS AARTSBISSCHOP VAN CONSTANTINOPEL,
NIEUW ROME, EN OECUMENISCH PATRIARCH
MOGE DE GENADE, VREDE EN BARMHARTIGHEID
VAN ONZE HEER, GOD EN REDDER JEZUS CHRISTUS,
AUTEUR VAN DE HELE SCHEPPING,
MET DE PLEROMA VAN DE KERK ZIJN

 

Eerwaarde broeders en geliefde kinderen in de Heer,
Dit jaar wordt de mensheid op het feest van de Indictie, de officiële gebedsdag voor het natuurlijk leefmilieu, geconfronteerd met extreme weersverschijnselen als gevolg van de klimaatverandering, zoals verwoestende overstromingen en branden over de hele wereld, alsmede met de pandemie van het coronavirus en de sociale en economische gevolgen daarvan.
Reisbeperkingen en restricties op industriële activiteiten hebben geleid tot een vermindering van vervuilende stoffen en luchtverontreiniging. Een belangrijke bijkomende les hieruit is de opeenvolging en onderlinge afhankelijkheid van alle dimensies van het leven. Eens te meer bleek daaruit dat de ecologische initiatieven van het Oecumenisch Patriarchaat – een uitvloeisel van de theologie en de liturgische traditie van de Kerk – hand in hand gaan met de bevindingen van de wetenschap en de oproep van specialisten aan de sociale en economische actoren om zich in te zetten voor de bescherming van de integriteit van het natuurlijk milieu.
Wij bidden dat de gevolgen van de gezondheidscrisis snel overwonnen zullen worden, dat de machthebbers op internationaal niveau goddelijke verlichting mogen ontvangen, zodat zij niet meer zullen terugkeren naar of vasthouden aan wat vóór de pandemie heerste: het economisme, hetzij de basis van de organisatie van het economisch leven, van productie en consumptie, en van exploitatie van natuurlijke hulpbronnen. Het is onze oprechte wens dat een einde wordt gemaakt aan pseudowetenschappelijke opvattingen over het vermeende risico van de Covid-19-vaccins, aan het denigreren van specialisten en aan het onzorgvuldig onderschatten van de ernst van de ziekte. Helaas worden soortgelijke beweringen ook gedaan over de klimaatverandering, de oorzaken en de rampzalige gevolgen ervan. De realiteit is totaal anders en om die het hoofd te bieden, moeten wij blijk geven van verantwoordelijkheidszin, samen denken en handelen, en een gemeenschappelijke visie op de toekomst delen.
Niets doen is ondenkbaar wanneer wij ons ten volle bewust zijn van de grote uitdagingen waarvoor de mensheid staat. Onverschillig blijven tegenover het lijden van de naaste en de vernietiging van de “zeer goede” schepping is God beledigen en zijn geboden overtreden. Daar waar eerbied voor de schepping en de liefde is, daar is God aanwezig, en dat vertaalt zich in daden jegens zijn “geliefde”, de mens.
Na het Heilig en Groot Concilie (Kreta, 2016) heeft het Oecumenisch Patriarchaat, in overeenstemming met de geest en de besluiten van dit Concilie, een officieel comité van theologen aangesteld met de opdracht een document op te stellen over de sociale gevolgen van ons geloof, en over de zending en het getuigenis van de Orthodoxe Kerk in de hedendaagse wereld. In deze tekst, die is goedgekeurd voor publicatie door onze Heilige Synode, met de titel: Voor het Leven van de Wereld. Naar een sociaal ethos van de Orthodoxe Kerk, wordt terecht opgemerkt dat “De Kerk gelovigen aanmoedigt dankbaar te zijn voor wetenschappelijke ontdekkingen en zelfs deze te aanvaarden die hen dwingen hun ideeën over de geschiedenis en de context van de seculiere werkelijkheid te herzien. Het streven naar wetenschappelijke kennis ontspringt aan dezelfde bron als het vurige verlangen van het geloof om verder door te dringen in het mysterie van God” (§ 71).
De Heilige Grote Kerk van Christus wil benadrukken dat de bescherming van het natuurlijk milieu onlosmakelijk verbonden is met de zorg voor de naaste. Zowel ecologisch gedrag als de erkenning van de heiligheid van de menselijke persoon zijn een “liturgie na de liturgie”, vitale dimensies van de eucharistische realisatie van de Kerk. Het leven van de Kerk is het werkelijke respect voor de schepping, het is de weg, de plaats waar de cultuur van de persoon en van de solidariteit tot bloei komt.
Eerwaarde broeders en geliefde kinderen in de Heer,
In deze moeilijke tijden heeft de Kerk de fundamentele pastorale plicht initiatieven te nemen om de pandemie in te dammen. Voor haar is het een categorische en morele verplichting om de algemene toegang tot vaccinatie tegen het coronavirus te steunen, vooral voor de armste mensen, in overeenstemming met de woorden van de Heer: “Wat gij gedaan hebt voor een dezer geringste broeders van mij, hebt gij voor Mij gedaan” (Mt 25,40). Wij moeten elkaar liefhebben “naar het voorbeeld van Christus, die ons heeft liefgehad” (Ef 5,29), en wij moeten “dienaars” van de schepping worden, en haar met ijver en genegenheid bewaren en cultiveren, met dankbaarheid jegens de Schepper van alle dingen verwijzend naar dit kostbare geschenk van goddelijke genade.
Tot slot wensen wij u allen een gezegend, gezond en vruchtbaar nieuw kerkelijk jaar toe, en op voorspraak van de Heilige Moeder Gods Pammakaristos, roepen wij voor u de genade en oneindige barmhartigheid aan van onze Heer en Verlosser Jezus Christus, aan wie de heerlijkheid en de kracht toekomen voor eeuwig en altijd. Amen!

1 september 2021
† Bartholomaios van Constantinopel
vurige voorspreker voor u allen voor God.