XIIe CONGRES VAN DE ORTHODOXE KERK IN WEST-EUROPA

Blankenberge – Van 28 tot 31 oktober 2005 waren meer dan 600 orthodoxen van West-Europa bijeen te Blankenberge (België) voor een groot Orthodox Congres om er zich te bezinnen over het thema «Zie, Ik maak alles nieuw». Deze grote interorthodoxe bijeenkomsten worden sinds 1971 driejaarlijks gehouden en brengen orthodoxen van de meest diverse afkomst en behorende tot diverse jurisdicties bijeen in een geest van eenheid en broederschap.

De deelnemers – van de meest diverse afkomst kwamen vooral uit Frankrijk, België, Nederland, Groot-Brittannië, Zwitserland, Spanje, Portugal, Griekenland en Duitsland.

Dit XIIe Congres werd ingericht door de Orthodoxe Fraterniteit van West-Europa en was geplaatst onder het voorzitterschap van Metropoliet Panteleimon van België, Exarch van de Oecumenische Patriarch en officieel vertegenwoordiger van het geheel van de Orthodoxe Kerk in België. Op zaterdag 29 oktober opende hij officieel het Congres en bracht ondermeer de zegen en wensen over van Zijn Alheiligheid de Oecumenische Patriarch BARTHOLOMEOS. Daaruit onthouden we het volgende : “Iets wat heel actueel en coherent is, is het thema van uw Congres, nl. ‘Zie, maak alles nieuw’. Het betreft immers niet een modernisme, nl. een aanpassing van de waarheid aan de zogenaamde vereisten van de tijd, maar wel de vernieuwing van de mens voor de Goddelijke Genade”.

Voor de christenen – die meestal geïsoleerd leven in de orthodoxe diaspora – was het feit van elkaar te ontmoeten, van samen te zijn als mensen van alle leeftijden, een ware gebeurtenis van Kerk-zijn.

Het onderwerp van het Congres “Zie, Ik maak alles nieuw” was een uitdaging om ons even te bezinnen over de wereld waarin wij leven, en waarin wij geroepen zijn om nog steeds meer van Christus aanwezigheid te getuigen.

Als antwoord op een ruime vraag, werd dit thema besproken onder de meest uitéénlopende aspecten van de orthodoxe onderdompeling in het hedendaagse leven. Want het is hier en nu dat de orthodoxen, in dialoog met christenen van andere belijdenissen, geroepen zijn om de wereld te transfigureren en om de ondeugden van de mens te delen bij gewapende conflicten, in het lijden van werkloosheid, van ballingschap, in de bevraging van een maatschappij op geestelijke zoektocht.

Tijdens dit Congres heeft men gepoogd een antwoord te geven op de grote vragen die zich vandaag de dag in onze cultuur opdringen : een zoekende, twijfelende en dialogerende cultuur, maar waar enig houvast en zingeving hoe langer hoe meer ontbreekt.

Drie conferenties in pleno maakten het mogelijk om verschillende hedendaagse problemen in de samenleving in het licht van de orthodoxe theologie en spiritualiteit te benaderen. De eerste, spreker Betrand Vergely, docent aan het Instituut voor politieke wetenschappen te Parijs en aan het orthodox theologisch Instituut St.Serge, gaf een ontzettend boeiende uiteenzetting over “De Mens, alledaagsheid of nieuwigheid?”, waarin hij drie zaken ontwikkelde : de Schepping, de val van de mens, en vooral de zin van het leven. Bisschop Kallistos (Ware), hulpbisschop van het Aartsbisdom van Thyateira en Groot-Brittannië (Oecumenisch Patriarchaat) en emeritus-professor aan de Universiteit van Oxford, gaf een bijbelse en theologische inleiding over het thema van het congres, met als onderwerp : “De oude wereld is voorbij, nu is alles nieuw”. Hij had het onder meer over de vreugde die men kan putten in de schoot van het christendom. Prof. Michel Stavrou, Parijs, had het over “Welke zijn de uitdagingen voor de Kerk bij het begin van het derde millennium?”

Buiten deze plenaire samenkomsten hadden de deelnemers de mogelijkheid deel te nemen aan één van de drie “ronde-tafels”, die gelijktijdig plaatsvonden : een eerste over : “De zondagsliturgie, bron van een steeds nieuw leven”, geanimeerd door Vader Dominique Verbeke en Vader Alexis Struve. Een tweede over : “Menselijke liefde en sexualiteit “, geanimeerd door Vader Jean Breck, Dr. Claude Hiffler en Sophie Stavrou-Clément. En tenslotte een derde over : “Onzekerheid, eenzaamheid, drugs… : wat doen wij?”, Vader Lambert Van Dinteren, Michèle Nikitine en Vader Nicolas Lacaille.

De bezinningsateliers gaven de mogelijkheid om in de grote conferenties aangebrachte onderwerpen verder uit te werken.

Vergeten wij ook niet te vermelden dat er vele stands waren met allerlei nuttige informatie over de Orthodoxie in Europa, een uitgebreide bookshop en nog veel andere dingen.

HOOGTEPUNT

Het gevoel van eenheid en universaliteit werd door de deelnemers in het bijzonder ervaren tijdens de deelname aan de Goddelijke Liturgie van de zondag, voorgegaan door Metropoliet Stefanos van Tallinn en geheel Estland, in concelebratie met 5 andere bisschoppen : Metropoliet Panteleimon van België en Aartsbisschop Gabriël van Komana (allebei van het Oecumenisch Patriarchaat), en de Bisschoppen Basile van Sergiëvo (hulpbisschop van het Aartsbisdom van Sourozh van het Patriarchaat van Moskou – Groot-Brittannië), Athenagoras van Sinope (hulpbisschop van het Aartsbisdom van België – Oecumenisch Patriarchaat), en Bisschop Mark van Neamts (hulpbisschop van het Roemeens Aartsbisdom van West-Europa – Patriarchaat van Roemenië). Het was een uitzonderlijke mooie concelebratie in verschillende talen.