Plechtige heropening van een kerk en priesterwijding in het Aartsbisdom België

Op zaterdag 29 maart 2025 vierde Zijne Eminentie Metropoliet Athenagoras van België en Exarch van Nederland en Luxemburg de dienst van de Zegening van de Heropening en de eerste Goddelijke Liturgie van de onlangs gerenoveerde kerk van de Oekraïense parochie van de Bescherming van de Moeder Gods en de Heilige Lucas van Simferopol de Geneesheer in de regio van Boussoit, in de buurt van de stad Bergen, België. Hij werd omringd door priesters en diakens van het Aartsbisdom en vader Epiphanios Kamianovych, diaken van het Patriarchaal Hof.

Diezelfde dag vond ook de priesterwijding plaats van diaken Marc Tsubera. Vader Marc, die twee weken geleden tot diaken werd gewijd, zal als priester deze Oekraïenstalige parochie onder zijn hoede nemen om Oekraïense vluchtelingen pastoraal te ondersteunen.

Kort voor zijn wijding hield vader Marc een korte toespraak waarin hij Zijne Eminentie dankte voor zijn vaderlijke liefde, steun en vertrouwen in hem en in degenen die hem hielpen deze grote beslissing te nemen om God en de mensen te dienen door middel van het priesterschap.

Zijne Eminentie Metropoliet Athenagoras van België benadrukte in zijn homilie bij de wijding het volgende:

“U komt oorspronkelijk uit Oekraïne en u hebt er met uw vrouw mee ingestemd om naar hier te komen om onder andere de duizenden Oekraïense vluchtelingen in Wallonië te dienen. Dit is een nobele en belangrijke taak. Ik hoef u niet uit te leggen dat deze mensen hun land ontvlucht zijn omwille van de oorlog en dat ze veel pijn, verdriet en heimwee ervaren. Ze hebben een oase van rust en goede spirituele begeleiding nodig. We konden geen betere plek bedenken dan deze, waar 60 jaar geleden Oekraïens-orthodoxen een kapel hebben opgericht. Ze kwamen hier na de Tweede Wereldoorlog en stichtten in 1948 een parochie gewijd aan de Heilige Bescherming van de Moeder Gods. Talrijke priesters hebben er gediend totdat er zo’n vijf jaar geleden nog maar twee gelovigen waren. Een van hen verhuisde naar een bejaardentehuis en is er overleden, terwijl de andere naast de parochie woont en blij is dat het parochieleven nu nieuw leven wordt ingeblazen. Dankzij de steun van een aantal mensen en onze eigen parochies hebben we dit gebouw kunnen renoveren, niet alleen de kerk, maar ook de parochiezaal voor vergaderingen en catecheselessen, en de pastorie voor de priester.

Naast de Moeder Gods vragen we nu ook de heilige Lucas de Geneesheer, Aartsbisschop van Simferopol, om de bescherming van deze historische parochie en onze gelovigen te waarborgen. Wees bovenal een gemeenschap van gebed en geef niet toe aan de verleiding om een nationalistische gemeenschap te worden. Nationalisme is door de Orthodoxe Kerk veroordeeld als ketterij. Een parochie moet openstaan voor alle gelovigen, ongeacht hun afkomst.

Je hebt een goede theologische opleiding gehad en je leert nu de taal van Voltaire, het Frans. Wees nederig en wees niet bang! De genade die je nu zult ontvangen, zal goedmaken wat je nog mist! U moet de Kerk altijd dienen in een geest van dankbaarheid jegens het Oecumenisch Patriarchaat, dat u in zijn geestelijkheid heeft opgenomen en dat waakt over de eenheid van de Orthodoxie in de hele wereld. Moge u altijd waardig en trots zijn om deel uit te maken van de geestelijkheid van de Eerste Troon”.

Aan het einde van de Goddelijke Liturgie dankte de Metropoliet het koor van de Poolstalige parochie van het Aartsbisdom voor de prachtige liederen die deze bijzondere dag in het leven van de parochie van Boussoit opvrolijkten.

Dit belangrijke moment voor de nieuwe parochie werd opgeluisterd door de aanwezigheid van een van de leden van het Waalse parlement, een vertegenwoordiger van de Oekraïense ambassade en een aantal gelovigen die bijeenkwamen om te bidden voor de spirituele vooruitgang van de nieuwe geestelijke en voor het spirituele welzijn van deze nieuwe parochie.

Na het uitdelen van het gezegende brood volgde een receptie in de parochiezaal naast de kerk.

Geschiedenis van de parochie

De laatste wereldoorlog (1939-1945) leidde ertoe dat honderdduizenden jonge Oekraïners verplicht tewerkgesteld werden in Duitsland. Zij behoorden tot de 12 miljoen andere jongeren van verschillende nationaliteiten die door de Duitse autoriteiten onder dwang werden ingelijfd. In mei 1945 heerste in Duitsland chaos. Duizenden dwangarbeiders keken ernaar uit om naar huis terug te keren, terwijl velen op de vlucht sloegen toen de Russische troepen in Centraal- en West-Europa binnen marcheerden.

Op dat moment deden de grote West-Europese industriëlen een beroep op Oekraïense arbeiders in Duitsland die geweigerd hadden naar huis terug te keren. Belgische werkgevers stuurden hun vertegenwoordigers naar de Duitse kampen om arbeiders te rekruteren voor de mijnen, steengroeven en metaalindustrie. Als gevolg daarvan tekenden veel Oekraïeners arbeidscontracten voor twee jaar in de Belgische mijnen. Twintigduizend Oekraïeners kwamen naar België.

Met de hulp van de mijndirectie werd in 1948 de Parochie van de Bescherming van de Moeder Gods opgericht, onder leiding van aartspriester Ivan Bachinsky. Deze parochie maakte deel uit van de Oekraïens-Orthodoxe Kerk in de Diaspora (nu onder het Oecumenisch Patriarchaat). Het parochiebestuur besloot in Boussoit (tussen Bergen en Pèronnes) een gebouw te kopen dat onderdak bood aan de kleine kerk en een vergaderzaal. Sindsdien bidden de Oekraïense gelovigen uit de regio hier tot God. De kapel werd ingewijd in oktober 1965.

Na de dood van vader Ivan Bachinsky in 1972 werd aartspriester Boris Chainiewsky (Frankrijk) tot verantwoordelijke priester benoemd. In 1982 werd priester Ioan Derewianka aangesteld om diensten te vieren in de parochie van Boussoit. Later, in 1991, werd hij bisschop en werd hij, samen met andere hiërarchen van de Oekraïense diaspora, opgenomen in de canonieke jurisdictie van het Oecumenisch Patriarchaat (1995). Hij kreeg de titel van bisschop van Parnassos.

In de kerk van de Bescherming van de Moeder Gods in Boussoit werd een groot aantal dopen en huwelijken voltrokken. Drie generaties zijn voorbijgegaan. In 2019 waren er nog maar 2 parochianen over. Op advies van bisschop Ioan van Parnassos werden de parochie en de kerk toevertrouwd aan Zijne Eminentie Metropoliet Athenagoras van België en Exarch van Nederland en Luxemburg. Hij is de huidige voorzitter van de rechtspersoon die eigenaar is van het gebouw. Alle documenten werden hem toegestuurd via aartspriester Boris Chainiewsky.

Toen de kleine kerk werd toevertrouwd aan metropoliet Athenagoras, wist hij niet zeker wat hij ermee aan moest. Maar wie had kunnen denken dat er oorlog zou uitbreken in Oekraïne en dat duizenden Oekraïners hun land zouden ontvluchten om zich onder andere in België te vestigen? Het kerkje bevond zich in een deplorabele staat, maar zal na renovatie zeer nuttig zijn voor de geestelijke begeleiding van deze vluchtelingen. Op de eerste verdieping is ook een kleine flat ingericht waar de rector-priester met zijn gezin woont.