Snijden van het Basiliusbrood, In het Aartsbisdom van België en het Exarchaat van Nederland en Luxemburg

Het Snijden van het Basiliusbrood ging in het Aartsbisdom van België door op 14 januari 2018, in de kathedraal van Heilige Aartsengelen Michaël en Gabriël te Brussel.

Dit werd voorafgegaan door de Vesperdienst waarin Zijne Eminentie Metropoliet Athenagoras van België en Exarch van Nederland en Luxemburg voorging, met de medewerking van priesters en diakens van het aartsbisdom.

Net voor het einde van de dienst en vóór de ceremonie van het Snijden, verwees Metropoliet Athenagoras naar de grote persoonlijkheid van de Heilige Basilius en zijn filantropisch werk, en benadrukte hij de behoefte aan liefde die de hedendaagse mens voelt in zijn gevecht om zijn problemen op te lossen.

Geheel volgens de traditie was de homilie van de Metropoliet tevens een gelegenheid om het afgelopen jaar te overschouwen en de nieuwe uitdagingen en acties van het aartsbisdom voor het pas begonnen jaar in kaart te brengen.

De intrede van nieuwe priesters in de gelederen van de geestelijkheid, priesters die in het voorbije jaar opgeroepen werden om bepaalde functies te bekleden en belangrijke opdrachten uit te voeren in het kader van de plaatselijke kerk, de oprichting van de Cyclus van Conferenties van theologisch en algemeen wetenschappelijk belang met het label “Orthodoxos Logos,” de oprichting van het Centraal Filantropisch Comité van het Aartsbisdom “Philoxenia” en de opening van een verkooppunt van orthodoxe boeken in Brussel waren de mijlpalen van 2017 en zijn de doelstellingen van 2018.

De feestelijke inhuldiging van de nieuwe parochiekerk van Cyrillus en Methodius in Oostende, zaterdag 3 februari, maar ook de start, op het einde van het jaar, van de vieringen van het gouden jubileum van de oprichting van het Aartsbisdom van België zijn de belangrijke gebeurtenissen van het jaar 2018.

Aan het einde van zijn toespraak dankte Monseigneur Athenagoras Zijne Excellentie Bisschop Dossitheos (Patriarchaat van Georgië) en Zijne Excellentie Bisschop Porphyrios van Neapolis (vertegenwoordiger van de Kerk van Cyprus bij de Europese Gemeenschap), en andere vertegenwoordigers van de Orthodoxe aanwezigheid in de Benelux, de ambassadeur van Griekenland in België mevrouw Eleftheria Galathianaki, vertegenwoordigers van verschillende christelijke denominaties, vertegenwoordigers van het Griekse leger, de archonten van de Heilige en de Grote Kerk van Christus, de voorzitter van de Griekse Gemeenschap van Brussel , de geestelijkheid en alle mensen, die gekomen waren voor dit jaarlijkse evenement van het Aartsbisdom.

Daarna volgde de ceremonie van het Snijden van het Basiliusbrood en een kleine receptie in de parochiezaal van de kerk.

 

Toespraak van Metropoliet Athenagoras van België
en Exarch van Nederland en Luxemburg

 bij het snijden van het Basiliosbrood in de Orthodoxe Kathedraal

 14 januari 2018

Excellenties,
Eerwaarde Vaders,
Eerwaarde Moeder en Zusters,
Excellentie Mevrouw de Ambassadeur en leden van het diplomatieke corps,
Mijn Generaal en andere militaire vertegenwoordigers,
Archonten van de Heilige en Grote Kerk van Christus,
Voorzitters van de Gemeenschappen en Verenigingen,
Mijn dierbare broeders en zusters,

Met de genade Gods’ mochten we nogmaals de Heilige en Grote Feesten van de Openbaring van Christus vieren en de overgang maken van oud naar nieuw. Zo ook mogen we vandaag nogmaals samen de gedachtenis vieren van een grote Vader van onze Kerk, de Heilige Basilios de Grote, die geleefd heeft in de 4^e eeuw na Christus. Hij is en blijft voor ons allen een groot voorbeeld.

De sociale leer van de Heilige Basilios is gegrond op de overtuiging dat alle mensen gelijk zijn en dezelfde menselijke natuur delen. De armen, de rijken en de keizer zijn allemaal metgezellen in de slavernij, dat wil zeggen, ze zijn allemaal afhankelijk van God. Bovendien zijn menselijke wezens sociale wezens en gemeenschapsleven en interactie vereisen een vrijgevigheid die de behoeftes van de noodlijdenden kan verlichten. De Bijbelse opdracht die stelt dat we moeten “Geven aan eenieder die het vraagt”, roept ons op tot delen en wederzijdse liefde die karakteristiek zijn voor de menselijke natuur. De Handelingen van de apostelen leren ons hoe dit in praktijk moet worden gebracht. In de eerste kerkgemeenschap van Jeruzalem verkochten de christenen hun goederen en gaven het geld aan de apostelen om het te verdelen aan degenen die het nodig hadden.

De Heilige Basilios moedigde de gelovige christenen van zijn tijd aan om gehoor te geven aan de Evangelische opdracht en ‘je bezittingen te verkopen en te geven aan mensen in nood’. Hij had lang geleden op deze oproep gereageerd en zich met heel zijn hart ingezet voor een leven van vrijwillige armoede. In de Handelingen van de Apostelen wordt het weggeven van iemands bezit voorgesteld als een vrije keuze, en in het Evangelie wordt het gezien als een toestand van perfectie. Basilios werd echter nog radicaler en zag het als een levensregel voor alle christenen. Bewogen door de extreme sociale behoeften van de bevolking, en verlicht door de Schrift, stond Basilios erop dat de producten van de aarde voor iedereen bestemd waren. Hoewel God de Schepper het inderdaad ongelijk had verdeeld, had hij dit gedaan met de intentie dat de rijken moesten delen met de armen.

Basilios veegde simpelweg zulke bezwaren weg als “Aan wie ben ik onrechtvaardig als ik bewaar wat van mij is, vraagt ​​de rijke man”. Zijn antwoord: “Vertel me, welke dingen zijn van jou? Waar heb je ze aan het begin van je leven vandaan? Het is als iemand die in het theater zit en die bezwaar maakt wanneer anderen ook hun plaats innemen. Hij beweert dat wat hij bezit er is voor het gemeenschappelijk gebruik van iedereen. Maar de rijken eisen van tevoren wat gemeenschappelijk eigendom is op en maken er zichzelf eigenaar van. Bovendien, als iedereen verwerft wat ze nodig hebben en het overschot achterlaten voor de behoeftigen, dan zullen er geen rijke en geen armen zijn.

We zien dus nogmaals dat de Heilige Basilios een groot voorbeeld van solidariteit. Hij wist zich immers op te werpen voor de belangen van de armen. Hij deed dit door de overheid aan te spreken, maar tevens liet hij zijn mening aan de rijken duidelijk horen. Bij dit alles verwees Basilius steeds op Jezus’ houding en woorden: “Wie volmaakt wil zijn, moet zijn bezit wegschenken en het aan de armen geven. Je moet de naaste liefhebben als jezelf”.

Welnu, dierbare broeders en zusters, heden gaan we met ons Aartsbisdom van start met het project dat ‘Filoxenia’ heet (zeg maar een centrale filoptochos) en waarbij vooral dames een actieve rol zullen weten te spelen. De bedoeling is van onze krachten te bundelen en zoveel als mogelijk mensen in nood te kunnen onthalen (filoxenia = gastvrijheid) en te helpen in hun primaire levensbehoeften.

Dit woordje bij het begin van het jaar is ook de gelegenheid om een bilan te maken van het voorbije jaar en voor te stellen wat komt.

Zo mochten we met de clerus van ons Aartsbisdom (net iets meer dan 50 priesters en diakens) eind vorig jaar voor een tweede maal en opnieuw met succes een driedaagse vorming beleven. Het zijn dagen van ontmoeting, geestelijke herbronning en pastorale vervolmaking. Dagen die vruchten moeten dragen in het werk dat onze priesters en diaken volbrengen in de parochies van ons Aartsbisdom.

Ook tijdens het voorbije jaar mochten we enkele nieuwe leden van de clerus onthalen. Vorige week nog wijdden we een nieuwe monnik en diaken die voortaan luistert naar de naam Emilianos!  En straks onthalen opnieuw in ons Aartsbisdom Archimandriet Ioakim Archontos, die hier twintig jaar geleden een tijdje dienstdeed en nu de taak van prediker van ons Aartsbisdom zal worden toevertrouwd. Hij zal tevens helpen als biechtvader in de drie landen van de Benelux.

Ook in 2017 mochten we onze gelovigen en sympathisanten de gelegenheid bieden tot interessante voordrachten en culturele initiatieven onder de noemer ‘Orthodox Logos’. Dit jaar gaan we verder met ons programma. We hebben o.m. op 24 januari een prachtig concert met traditionele muziek uit Griekenland in de kerk van de Paters Karmelieten (nabij het Louizaplein). Dit concert is helemaal gratis. Het volstaat dat u komt, en wel tijdig, zodat u een goede plaats heeft. De voordrachtenreeks onthaalt tevens vermaarde sprekers en bieden de gelegenheid ons te verdiepen in zaken die onmiddellijk ons orthodox christenzijn inhouden.

Maar weldra openen we ook onze bookshop en vernieuwd museum. U heeft al kunnen merken dat er in de gang (bij het binnentreden van onze Kathedraal) een deur werd geplaatst, die u toegang zal laten verlenen tot onze bookshop/museum. De bedoeling is dat orthodoxe christenen en geïnteresseerden boeken en andere zullen kunnen aanschaffen op woensdag en zaterdag en na de diensten op zon- en feestdagen.

Nogmaals vragen we u allen twee projecten van ons Aartsbisdom te willen steunen met uw substantiële bijdrage: het eerste gaat om de afbetaling van een lening zonder rente voor de aankoop van een kerkgebouw, met zaaltje en priesterwoning in groot Amsterdam, de hoofdstad van Nederland. Dit is een belangrijke gebeurtenis in de geschiedenis van ons Aartsbisdom en verdient van ons allen de grootste aandacht. Het tweede gaat om uw steun aan ons Monasterium in Asten, dat toe is aan grootse renovatiewerken van de kapel. Deze werken zijn een noodzaak, gezien het dak momenteel bestaat uit platen die asbest bevatten. U vindt in onze kerken flyers of op de website alle informatie over beide projecten. Ik blijf een warme oproep doen!

Maar laat ons ook bij regelmaat een bezoek brengen aan ons Klooster en het moreel en financieel steunen. We zijn God immers dankbaar dat we een monastieke gemeenschap hebben in ons Aartsbisdom. De meeste van onze priesters gaan er in beurtrol op zaterdag Liturgie vieren en dit schept een band tussen hen en de monialen. Maar met Gods’ zegen bidden we en hopen we dat we weldra ter plaatse een priester zullen hebben, die er ook op weekdagen de liturgische diensten kan vieren.

Vergeten we ook niet het belangrijke werk dat wordt geleverd in het kader van de twee afdelingen van ons Theologisch Instituut ‘Apostel Paulus’: het Nederlandstalig (dat momenteel in Gent is gevestigd) en het Franstalig dat onderdak vond in de gebouwen van ons Kestekidion Instituut. Onderlegde mensen stoppen veel energie en kennis in dit nobel doel en we kunnen daarom niet voldoende publiciteit maken, opdat iedereen die de behoefte heeft zich te verdiepen in het orthodox theologisch denken en beleven van deze gelegenheid gebruik kan maken. Ik dank in het bijzonder hen die zich hiervoor inzetten!

We nodigen u allen uit tot een groots evenement voor ons Aartsbisdom, die de inzegening is van onze kerk in Oostende, toegewijd aan de Heilige Kyrillos en Methodios, Apostelen en Verlichters der Slaven. Deze kerkwijding zal plaatshebben op zaterdag 3 februari (en niet op 10 februari). Alle priester en diakens van ons Aartsbisdom worden er onverwijld verwacht, weliswaar vergezeld van gelovigen van hun parochies. Het is trouwens de eerste maal dat u bisschop zal voorgaan in de inzegening van een kerk. Hij zal worden bijgestaan door Aartsbisschop Job van Telmissos en Bisschop Bartholomeos van Arianze.

Tot slot wil ik u nu reeds aankondigen dat 2019 een jubileumjaar voor ons Aartsbisdom zal zijn. Het zal dan precies 50 jaar geleden zijn dat de grote Oecumenische Patriarch Athenagoras ons Aartsbisdom tot het leven riep en dat Metropoliet Emilianos Zacharopoulos verkozen en aangesteld werd tot eerste metropoliet ervan. We nodigden alvast Zijne Alheiligheid onze Oecumenische Patriarch Bartholomeos uit voor te gaan in deze grootse festiviteiten! God schenke hem gezondheid en nog vele jaren!

Ik dank u allen voor uw aanwezigheid en in het bijzonder de bisschoppen, priesters, diakens en monialen, onze personaliteiten, de Ambassadeurs, de hoge militaire vertegenwoordigers en de archonten. Laat mij ook al diegenen danken die zich vaak onzichtbaar en onvermoeid inzetten voor het welzijn van onze Kerk. Dank aan allen en mijn hartelijkste wensen voor een gezegend jaar 2018!