Boodschap van de Oecumenische Patriarch voor Kerstmis

Protocol Nr 751

Patriarchale boodschap

Verspreid ter gelegenheid van Kerstmis

 

† Bartholomeos

door de genade Gods Aartsbisschop van Constantinopel,

het Nieuwe Rome, en Oecumenisch Patriarch,

aan de volheid van de Kerk,

genade, barmhartigheid en vrede van de in Bethlehem geboren Christus de Verlosser

* * *

Concelebrerende broeders en gezegende kinderen,

Opnieuw gekomen bij het stralende feest van de Geboorte in het vlees van onze Heer Jezus, die ons van boven bezocht, eren wij Zijn naam hoog in de hemel door lofzangen en psalmen te zingen. De menswording van het Woord vòòr het tijdperk van God is de “dageraad van ons heil”, het “eeuwige mysterie” van de goddelijk-menselijke gemeenschap die ons verstand te boven gaat. Zoals de H. Maximus van de Belijder het prachtig uitdrukt, is God “als vriend van de mensen, van de menselijke substantie, waarlijk mens geworden, zonder ooit te openbaren hoe, want hij is mens geworden ter wille van de mens”.

De goddelijke incarnatie openbaart niet alleen de waarheid over God, maar ook de waarheid over de mens en zijn eindbestemming: goddelijkheid door genade. Op een bij uitstek theologische wijze stelt de heilige Nicolaas Cabasilas: “de eerste en enige die de ware en volmaakte mens heeft getoond, in zijn gedrag, in zijn leven en in al het andere, is de Verlosser”. Wie dus God eert, moet ook de mens eerbiedigen, terwijl wie de mens veracht, oneerbiedig is tegenover God, die onze natuur heeft aangenomen. In Christus is het woord van de theologie over God tegelijk woord over de mens. De Goddelijke economie, geopenbaard in Zijn menswording, weerlegt definitief het beeld van God die optreedt als een despoot, die de mens, van wie Hij de tegenstander zou zijn, kastijdt. Christus weerlegt overal, altijd en in alles de loochening van de mens en is de verdediger van zijn vrijheid. Het leven van de Kerk vertegenwoordigt, toont en dient dit alles verlossende mysterie van de menselijkheid, als het door de Zoon aangenomen vlees, en het vleesgeworden Woord van God.

Met als banier de “nieuwe schepping” van de mens in Christus en de vernieuwing van heel de schepping, getuigt de Kerk ook vandaag nog tegen alle ontwikkelingen die de heiligheid van de menselijke persoon en de integriteit van de schepping bedreigen, door de waarheid over het ware geestelijke leven en de cultuur van liefde en solidariteit te leven en te verkondigen. Als rechtvaardiging van de “hoop die in ons is”, ziet ze de hedendaagse beschaving niet als een nieuw Nineve dat in zonde leeft en de goddelijke toorn en verderf over zich af roept, zoals Jona, maar ze strijdt voor haar transfiguratie in Christus. Wat in onze tijd nodig is, is pastorale verbeelding, dialoog in plaats van tegenspraak, participatie in plaats van onthouding, concrete actie in plaats van mystieke theorie. Dit alles gaat niet ten koste van spiritualiteit en eredienst, maar benadrukt de onverbrekelijke eenheid tussen de “verticale” en “horizontale” dimensies van de aanwezigheid en het getuigenis van de Kerk. Trouw blijven aan de traditie van de Kerk betekent niet dat men zich opsluit in het verleden, maar dat men in het heden profiteert van de ervaring uit het verleden.

Het voorbije jaar martelde de Covid-19 pandemie de mensheid. Wij brengen hulde aan de God van barmhartigheid die de onderzoekers heeft gesterkt in hun pogingen om doeltreffende vaccins en andere geneesmiddelen te ontwikkelen om de crisis in te dijken; wij roepen ook de gelovigen die zich nog niet hebben laten vaccineren op dit alsnog te doen, en allen om de door de gezondheidsautoriteiten voorgestelde beschermingsmaatregelen te volgen. Zolang zij ten dienste staat van de mens, is de wetenschap een kostbaar geschenk van God. Wij moeten dit geschenk dankbaar aanvaarden en ons niet op een dwaalspoor laten brengen door de onverantwoordelijke stemmen van hen die, zonder deskundig te zijn, zich hebben uitgeroepen tot vertegenwoordigers van God en “geestelijke raadgevers” van het ware geloof, maar die zichzelf jammerlijk ontmaskeren, door het gebrek aan liefde voor de broeder wiens leven zij in groot gevaar brengen.

Eerbiedwaardige broeders en geliefde kinderen,

In het onwankelbare geloof dat het de God van wijsheid en liefde is die het leven van ieder van ons en de loop van de mensheid leidt, hopen wij op een goed jaar 2022, dat, ongeacht de uiterlijke gegevens en ontwikkelingen, voor ons allen een heilsjaar zal zijn, omdat ook in dit jaar Christus als mensenvriend de loop der dingen leidt, Christus “die wil dat alle mensen gered worden en de waarheid leren kennen”.

Als de Heer het wil, zal volgend jaar, tijdens de Goede Week, de wijding van het Heilig Chrisma plaatsvinden in ons heilig centrum. Ik beschouw het als een onvervangbaar goddelijk geschenk voor mijn nederige zelf dat ik voor de vierde keer in mijn nederig pontificaat waardig ben om dit plechtige en contemplatieve ritueel te mogen voorzitten. Eer aan God voor alles!

Met deze gevoelens, devoot buigend voor het Christuskind, wensen wij u allen, die nabij en die ver weg zijn, een gezegende twaalf dagen van Kerstmis tot de Theofanie, en een nieuw genadevol jaar van de Heer, aan Wie glorie en macht toebehoort in de eeuwen der eeuwen. Amen.

 

Kerstmis 2021

† Bartholomeos van Constantinopel

Vurig voorspreker voor u allen bij God